ورای فرهنگ رقابت
66 صف بکشند . توجیه این روش آن است که یک موضع را باید در معرض انتقاد شدیدترین مخالفتها قرار داد و در مقابل چنین مخالفتی از آن دفاع کرد، که این روش تنها راه رسیدن به بهترین نتیجه برای هر دو طرف است، که نظریهای که در مقابل این روش ارزیابی دوام بیاورد ، بیشتر احتمال دارد که درست باشد تا آن که دوام نمیآورد و این که نظریهای که در معرض «روش خصمانه» قرار میگیرد، یک آزمایش عینی، یعنی سخت ترین امتحان ممکن را پشت سر گذاشته است، در حالی که هر انتقاد یا ارزشیابی ضعیف تری به ادعای مورد ارزیابی امتیاز می دهد و بنا بر این بهاندازۀ کافی عینی نیست . 64 این طور که مولتون نتیجه میگیرد، الگوی خصمانه: « نوعی روش شناسی است که نسبت به رفتار پرخاشگرانه نگرشی مثبت دارد و از آن به عنوان الگوئی برای استدلال فلسفی استفاده میکند». 63 این نتیجه گیری را برت i در مقالهای تحت عنوان «فلاسفۀ جنگجو» تکرار میکند. برت با توصیف این روند از بحث علمی توضیح میدهد که: هربخش از بحث در یک توالی منطقی نظام یافته و به منظور قانع ساختن شنوندگان یا خوانندگان به این ارائه می گردد که ا گر فرض های خاصی پذیرفته شوند، نتایج مهم خاصی به دنبال آن میآیند. فلاسفه قرن هاست که بحثهای خود را به این نحو پیش بردهاند. جلسات، مقالات مطبوعاتی و کتب آنها ًعمدتا (و اغلب ً کاملا) شامل بحثهای استدلالی می شود. 64 پس مسابقات فکری به کار خودشان به عنوان الگوهای هنجاری برای کسب فهم و دانش در زمان معاصر ادامه میدهند. 65 نتایج استفاده از این الگوها پیچیده است . از یک سو اینِ الگوی مسابقه ای دانش پژوهی ، کسب فهم و دانش بشری را به اوجی کهً قبلا هرگز به دست نیامده بوده رسانده است . بیشتر فنآوری و دانشی که در این عصر بدیهی میدانیم، محصول این الگو هستند. همۀ ما با این موفقیتها آشنا هستیم و در اینجا نیازی به توضیح بیشتر نیست . از سوی دیگر، معرفت شناسی خصمانه معایبی هم دارد که ًکرارا در پرتو این موفقیتهای عظیم نادیده گرفته میشوند. از معایب این مسابقۀ عقاید، بیرون ماندن یا کناره گرفتن بسیاری از نظرات از عرصۀ دانش پژوهی به سبب فضای خصمانۀ آن است . چنین فضائی میتواند افرادی را که به سبب فطرت یا تربیت و یا ترکیبی از این دو نه تمایلی به مسابقات خصمانه دارند و نه با آن احساس راحتی میکنند، ازُ دور خارج یا وادار به سکوت کند، هرچند ممکن است نظرات علمی مهمی برای ارائه داشته باشند . از این نظر، بحث خصمانه میتواند استدلال صریح و روشن را حتی در میان مطمئن ترین و خشنترین افراد هم تضعیف i Burtt
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2