ورای فرهنگ رقابت

45 اما از زمان اسمیت تا به حال، جوامع غربی کار چندانی در جهت پرورش منافع غیرمادی که اسمیت آن را مجاز میدانست یا خودتنظیم ا خلاقی که اسمیت تصور میکرد، انجام ندادهاند و اقتصاددانان ًعموما از فلسفۀ اخلاقی او فاصله گرفتهاند. در این خلاء اخلاقی، یک اعتقاد ًعمدتا سودمدارانه و مادی به فضیلت فعالیتهای منفعت طلبانۀ بازاری پا گرفته است . از آنجا که جوامع لیبرال غربی ًعمدتا ندای اسمیت را برای خودتنظیمی نادیده گرفته و هشدارهای وی را دربارۀ تنظیم دولتی پذیرفت هاند،ً عملا با یک فرهنگ مبنی بر رقابت بیقید و شرط بازاری تنها ماندهاند. در واقع رقابت بدل به یک ارزش برتر در یک عصر ًعمیقا مادی گشته است . این فرهنگ رقابت یا فرهنگ مسابقه، منجر به کشمکش گستردۀ اجتماعی و تخریب محیط زیست شده است. در بدیهی ترین سطح، این ارزش های مفرط رقابتی، در حالی که کارگران بر سر دستمزد با سایر کارگران رقابت میکنند و سرمایهداران با سایر سرمایهداران بر سر منفعت، منجر به شکاف شدید بین ثروت و فقر در داخل و در میان ملتها، هر دو شده است . این فقر و ثروت مفرط عالم را در یک حالت عدم ثبات نگه میدارد که برخورد سیاسی، جنایت، تروریسم و جنگ را در درون خود می پرورد. علاوه بر آن، این ارزش های مفرط رقابتی گرایشهای قبلی به جنگ و برخورد بین سرمایهداران و کارگران را که از رابطۀ متفاوت آنها با ابزار تولید اقتصادی ناشی میشود، وخیمتر میکند. در نبود تنظیم دولتی و قید و بند اخلاقی، هر دو، بسیاری از سرمایهداران میکوشند که بیشترین ارزش اضافه را از نیروی کار که منبع اصلی ثروت آنهاست، به دست آورند . در عوض، کارگران مبارزۀ مخالفی را سازمان میدهند تا از این ارزش اضافه سهم عادلانه تری نصیب آنان گردد. نتیجه ، البته مبارزات طبقاتی مداومی است که مارکس با وضوح بسیار درک کرده بود. این ارزش های مفرط رقابتی به رقابت بین کل ملتها نیز منجر میشود. ا کنون در بازار جهانی هر کدام از ملل جدید سرمایهداری در تلاش برای به دست آوردن بیشترین منافع ممکن برای شهروندان و مصرف کنندگان خود با سایر ملل رقابت میکنند. هر روزه مبارزه بر سر اندوختن و در اختیار گرفتن منابع، سرمایه، کار، کالا و اطلاعات در بازار جهانی در جریان است و ًمنظما به شهروندان هر ملت نسبت به وضعیت این رقابت از طریق مقایسۀ تولیدهای ناخالص ملی، گزارشات موازنۀ تجاری ، نرخ های مبادلۀ ارز و سایر شاخصهای امتیاز نسبی ملی، هشدار داده میشود. علاوه بر آن، در یک اقتصاد جهانی بی نظم و قانون که در آن حتی تظاهری هم به بازی جوانمردانه و شرایط برابر

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2