ورای فرهنگ رقابت
25 میکنند و بقیۀ شیوهها بیشتر به حاشیه کشیده میشوند. به این ترتیب ، حا کمیت مبنی بر سلطه برخی از اصول اجتماعی را مشروع میسازد و در همان حین بقیه را از اعتبار می اندازد . برای مثال تلاش تاریخی برای بیرون نگه داشتن زنان از بسیاری از عرصههای حیات عمومی، ازتحصیلات عالی گرفته تا تصمیم گیریهای عمومی و محدودکردن عمدۀ آنها به امور خانهداری را میتوان یک جریان سلطه دانست. این امر شامل این میشد که هم در زنان و هم در مردان در رابطه با نقش «مناسب» زنان در جامعه نظراتی «بدیهی» ایجاد شود. البته، از نظر تاریخی همۀ زنان این نظرات «بدیهی » را نپذیرفتند و بسیاری از آنان علیه آن مبارزه کردند. از سوی دیگر بسیاری از زنان این نظرات را پذیرفتند ، همانطور که برخی از زنان در مخالفت با نهضت آزادی زنان متشکل شدند، با این باور (ازمیان سایر باورها) که پا کی اخلاقی زنان با ورود آنان به حیات اجتماعی خدشه دار میشود و در نتیجه کل بافت جامعه تضعیف میگردد. 45 همانطور که این مثال نشان میدهد، حا کمیت مبنی بر سلطه هرگز نهائی یا مطلق نیست . هرچند هنوز راه درازی در پیش است، اما زنان غربی (مانند بسیاری از نژادها و سایر اقلیتهای زیر ستم) در دهههای اخیر موفقیتهای قابل توجهی به دست آورد هاند. در نتیجه تاریخ را میتوان جریان مداومی از مبارزه یا مذا کره برای سلطه دانست. «مرزهای» کلامی در طول زمان همراه با اصول فرهنگی که زیربنای آنها هستند، حرکت و تغییر میکنند. گاهی در دورههای طولانی ًنسبتا دست نخورده میمانند، گاهی به تدریج و به نحو فزایندهای تغییر میکنند، گاهی دچار تحولات ریشهای و گسترده میشوند. اما در هرزمان خاصی ازحا کمیت مبنی بر سلطه که باشد تغییر از حاشیه و از خارج از عرف عمومی فرهنگ حا کم ایجاد میشود. بنا بر این تلاش برای تغییر اصول فرهنگی ًجاافتاده معمولا یک مبارزه به سوی سربالائی است . حتی وقتی چنین تغییراتی به نفع وسیعترین تودههای مردم است ، میتوان انتظار داشت جمعیتهائی که گفتار، پندار و کردارشان ًعمدتا از سوی صورتهای فرهنگی یا کلامی موجود شکل گرفته و در نتیجه نظراتی را درونی کردهاند که ممکن است ًنهایتا منافع آنها را تابع گروههای دیگری که از نظر تاریخی از امتیازات طبقاتی برخوردارند ، سازد، در مقابل تغییراتی که میتواند آنها را از ظلم برهاند ، مقاومت کنند. ساده بگوئیم ، اغلب خارج شدن از دنیای کلامی که در آن به دنیا آمده و بزرگ شدهایم، سخت است . دشوار میتوانیم تصور کنیم که دنیا خارج از آن چگونه به نظر میرسد. علاوه بر آن، حتی تشخیص این کهً اصلا در یک صورت کلامی خاص
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2