ورای فرهنگ رقابت

199 درست است مطالعات جوامع ماقبل صنعتی را نمیتوان به جوامع پیچید ۀ امروزی تعمیم داد. احتمال دارد کهً مثلا تقسیم کار پیچید های که در بطن اقتصادهای سرمایهداری امروزی وجود دارد، تقابلهای ساختاری منافع را ایجاد کند که الگوهای رقابتی تخصیص منابع را هم ضروری و هم گریزناپذیر سازد. اما حتی ا گر این امر حقیقت داشته باشد، ًصرفا به این معناست که تلاش برای متعالی ساختن خصومتگرائی بیشتر از سوی ساختار اجتماعی محدود میشود تا طبیعت انسانی . دست کم ساختارهای اجتماعی ما، بر خلاف طبیعت زیستی مان ساختههای فرهنگی بوده و بالقوه قابل اصلاح میباش ند. به هرحال بر اساس مطالعات انجام شده روی فرهنگهای ماقبل صنعتی، باز هم فقط میتوانیم برداش تهای محدودی دربارۀ جوامع پیچید ۀ امروزی داشته باشیم . واضح است که روشهای تجربی که کارآئی الگوهای غیرخصمانه را در جوامع پیچید ۀ امروزی ارزیابی کرده باشند ، نیز لازمند. خوشبختانه ارزیاب یهای معدودی از این نوع نیزً قبلا صورت گرفته است و باز هم نتایج دلگرم کنندهای داشته است . برای مثال هم ارزیاب یهایُ خرد و هم ارزیاب یهای کلان گزینۀ حل اختلاف حا کی از آن است که در مقایسه با اقامۀ سنتی دعوا، این گزینه میتواند در بسیاری از انواع اختلافات و برای همۀ طرفها رضایت بیشتر و هزینۀ کمتری به همراه بیاورد. 00 به علاوه ارزیاب یهای اولیه از الگوهای غیرخصمان ۀ تصمیم گیری حا کی از آن است که این الگوها ً معمولا تصمیم گیریهای متفکرانه تر، خلاقانهتر و مؤثرتری به بار میآورند تا رویکر دهای خصمانۀ حزبی. 04 به همین منوال ارزیاب یهای اولیۀ الگوهائی نظیر روزنامهنگاری مردمی و روابط عمومی متقارن دوطرفه (که در فصل 2 موردبحث قرار گرفت) کمکم نتایج امیدوارکنند های به بار میآ ورند. 03 همانطور که ارزیاب یهائی از این دست گسترش مییابند، کفایت و کارآئی روالهای جایگزین را که با احکام کلی مطرح شده در فوق سازگاری دارند، روشن میسازند. اما باز این ارزیاب یها نیز محدودی تهائی دارند که باید به حساب آیند. اعضای ً عملا همۀ جوامع امروزی به علت نفوذ جهانی فرهنگ غربی رقابت، رفتارها و هنجارهای مختلف خصمانه را درونی کردهاند. این خصلتهای روان ساختاریً احتمالا تلاشهائی را که به منظور اندازه گیری کارآئی الگوهای غیرخصمانه صورت میگیرد، مغشوش میسازند، زیرا این الگوها ً احتمالا از سوی این رفتارها و هنجارهای از پیش درونی شده تضعیف میشوند. حتی ا گر این طور باشد، چنین ارزیاب یهائی هنوز میتواند شناختهای محتاطان های به بارآورد، به شرط آن که اثرات مغشوش کنندۀ این خصلتهای پیشین را به حساب آوریم.