ورای فرهنگ رقابت
194 البته ا گر از داخل فرهنگ رقابت به آنها بنگریم ، همۀ احکامی که در بالا مطرح شدند، تردید ایجاد میکنند. از این دیدگاه این احکام «واقع گرایانه» به نظر نمیرسند، زیرا با «واقعیتی » که فرهنگ رقابت ایجاد میکند، سازگاری ندارند . در نتیجه در این فرهنگ احکام غیرخصمان های که در بالا مطرح شده ممکن است ساده لوحانه ، غیرعملی یا حتی ظالمانه به نظر برسد زیرا با بدیهیاتی که این فرهنگ ایجاد میکند، مغایرت دارند. برای مثال فرهنگ رقابت شواهدی ظاهری دال بر این که طبیعت بشر به نحو چارهناپذیری خودخواه و متجاوز است، ایجاد میکند و در نتیجه این طور به نظر میرسد که لازم است با سازماندادن بیشتر تعاملات اجتماعی خود به صورت مسابقات عقلانی این انگیز هها را مهار کنیم و محدود سازیم. بر اساس این شواهد ظاهری احکام غیرخصمانه نه تنها کارآمد نی ستند، بلکه نسبت به انگیز هها و دستکار یهای خودخواهانهای که مؤسسات لیبرال غربی ادعا میکنند برای مهار و محدودکردن آنها طراحی شدهاند، آسیب پذیر ترند. از سوی دیگر حتی در درون فرهنگ رقابت هم به اندازۀ کافی «بی قاعدگی » وجود دارد که نشان دهد انسانها برای تعاون و همکاری هم قابلیت و استعداد دارند. هرچند نظر اول ریشههای عمیقی در جوامع لیبرال غربی دارد، اما به نظر میرسد که نظر دوم هم در حال جذب هواداران بسیار ی است که شامل پژوهشگران معتبری در حوزههای مردمشناسی، اقتصاد و سایر رشتهها هم میشود. 5 البته مشکل این است که دشوار بتوان بطور تجربی اثبات کرد که کدام یک از این دو نظریه معتبرتر است . در عوض با دو مجموعۀ رقیب از فرضیاتی دربارۀ فرهنگ و طبیعت انسان رو به رو هستیم که آزمایش آنها سخت است . اما تحلیل این کتاب نشان میدهد که بازبینی نقادان ۀ فرضیات حا کم و تجربۀ منظمتر روالها و ساختارهای غیرخصمان ۀ اجتماعی ، دست کم در خدمت گستردهترین منافع جمعی ماست. کسانی که به این پیشنهاد شک دارند ممکن است نسبت به استفاد ههای ظالمانهای که در گذشته از «الگوهای هماهنگی »، «تشکلگرائی» i و «سخنوری اتفاق نظر» و سایر ساختهای به ظاهرغیرخصمانه شده است ، هشداردهند. 6 همانطور کهً قبلا اذعان گردید، مفاهیم اتفاق نظر و تشکل جامعه در طول تاریخ از سوی گروههای برخوردار جامعه به عنوان وسیلهای برای تحمیل یک هماهنگی کاذب و تحت شرایطی که به نفع منافع خودشان باشد، مطرح شده است . به این ترتیب ، استعارات موجود زنده i organicism
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2