ورای فرهنگ رقابت

188 سراسر قرن گذشته هدف اصلاحات اجتماعی بودهاند، همگی جلوههای بههمپیوستهای از یک ساختار مشترک زیربنائی یعنی خصومتگرائی هنجاری هستند کهً عملا به همۀ عرصههای حیات اجتماعی معاصر شکل داده است . این ساختار زیربنائی باید در مرکز توجه کسانی باشد که در جهت یک نظم اجتماعی عادلانهتر و پایدارتر میکوشند. بعلاوه این احکام سئوالات مهمی را دربارۀ تدابیر اصلاح اجتماعی مطرح میسازند. ا گر خصومتگرائی هنجاری در درجۀ اول در خدمت منافع گروههای مرفهی است که تفوق خود را در امور بشری مدیون آن هستند، پس تدابیر خصمانۀ اصلاح اجتماعی ممکن است در نهایت مانع پیگیری بلندمدت عدالت اجتماعی گردند. این به آن معنا نیست که تدابیرخصمانه هرگز منفعتی در بر نداشت هاند، بلکه به این معناست که بازدهی تدابیر خصمانۀ تغییر اجتماعی یا فرهنگ اعتراض ممکن است در فرهنگ بزرگتر رقابت سیر نزولی را در پیش گرفته باشد. اعتراضات ، تظاهرات ، سازمان دهیهای سیاسی–حزبی، اقامۀ دعوا، اعتصابات ، نافرمانی مدنی و سایر تدابیر مخالفت ممکن است که گاه در عرصههای مربوطه به پیروزیهائی «در مبارزات » دست یافته باشند، اما بطور همزمان به اصول زیربنائی خصومتگرائی که مانع نهائی در مقابل یک جامعۀ پایدارتر و عادلانه تراست ، تداوم بخشید هاند. علاوه بر آن، این تدابیر با هدایت نیروی اصلاح اجتماعی به عرصۀ رقابتهائی که به نفع گروههای اجتماعی قدرت مندتر طراحی شدهاند، ممکن است این نیرو را از گزینههای سازندهتر منحرف سازند. به این ترتیب ، فرهنگ اعتراض ممکن است اصلاح گران اجتماعی را در فرهنگ بزرگتر رقابت در یک موضع دائمی ضعف قرار دهد. با این حال ا گر نمیتوانیم فرهنگ رقابت را از طریق فرهنگ اعتراض دگرگون نمائیم ، پس از چه طریق دیگری میتوانیم اصلاح اجتماعی را تعقیب کنیم؟ پاسخ به این سئوال مستلزم تغییری اساسی در تفکر ماست. برای ایجاد این تغییر، استعار ۀ بازی فرهنگی را در نظر بگیرید . نهادهای فرهنگی را میتوان به صورت «بازی»هائی دید که طبق مجموعۀ خاصی از «مقررات » عمل میکنند. این تمثیل بخصوص برای تفکر دربارۀ نظام سهگانۀ رقابتها و تدابیری که ممکن است برای ایجاد تغییر و یا تحول در آن به کار گرفته شود، خوب و مناسب است . در درون فرهنگ رقابتً عملا هر مؤسسهای یا هر بازی فرهنگی طبق مقررات رقابت عمل میکند. این مقررات نه تنها وجود برنده و بازنده ، بلکه این که احتمال برد قویترین بازیکن از همه بیشتر باشد را تضمین میکنند. وقتی بازیکنان ضعیفتر راضی میشوند که به این بازیها بپیوندند، رضایت میدهند که با مقرراتی بازی کنند کهً عملا به