ورای فرهنگ رقابت
16 ساختهای کلامی مینامیم. 05 مانند مفهوم «بیان»، اصطلاح ساخت کلامی نیز یک معنی سطحی و یک معنی عمیق دارد. 06 در معنی سطحی اشاره به عبارات پیچید ۀ زبانی دارد که بزرگتر از یک جمله هستند یا چیزی شبیه به این. در معنی عمیقتر، اشاره به معانی و اشیاء و یا اعمالی دارد که با این عبارت زبانی مرتبط هستند. این نکته ما را به یاد رابطۀ جدائیناپذیر زبان، فکر و شیئ یا عمل در عوالم مادی و اجتماعی مان می اندازد . به عبارت دیگر، ما را به یاد این می اندازد که شیوههای فرهنگی سخن گفتن و فکرکردن دربارۀ اشیاء در طرز عمل ما در ارتباط با آنها اثر می گذارد. استعارات مثالهای روشنی از این امر هستند. استعارات ساختهای کلامی هستند که به فکر و عمل انسان هم در سطح فردی و هم در سطح جمعی شکل میدهند. 07 یک استعاره به ما کمک میکند که یک چیز را با الگو قرار دادن یک چیز دیگر بفهمیم . وقتی تاماس هابز i گفت که جوامع انسانی را میتوانیم «جنگ همه علیه همه» بدانیم ، یک استعار ۀ خاص فرهنگی را بیان کرد که مقدر بود اثر عظیمیروی تفکر و عمل اروپائی و آمریکائی داشته باشد. در مقابل وقتی کنفسیوس دو هزار سال قبل گفت که میتوانیم جامعۀ انسانی را یک خانوادۀ گسترده بدانیم که مشخصه اش هماهنگی درونی است، استعار ۀ خیلی متفاوتی را بیان کرد که تأثیر بسیار متفاوتی روی تفکر و عمل چینی داشت. پس ساخت کلامی ، شیوۀ سخن گفتن، فکرکردن و ا گر آن را بسط دهیم، عملکردن در رابطه با پدیدهای نظیر «ذات بشری » یا «جامعه» در مثالهای بالاست که از طریق فرهنگی ایجاد شده باشد. علاوه بر آن، ساختهای کلامی هم تحت حکم اصول یا قراردادهای اجتماعی قرار دارند. یعنی اصول فرهنگی تعیین میکنند که آیا یک ساخت کلامی در یک فرهنگ خاص معنی پیدا بکند یا خیر. برای مثال وقتی مفاهیمی نظیر فردگرائی ، خودخواهی و خشونت با نظراتی دربارۀ معنای انسان بودن بیان میشود،ً مثلا در عبارتی نظیر «این درست ذات بشر است »، ساخت کلامی حاصله طبق اصول فرهنگ لیبرال غربی اشنا و قابل فهم است ، اما سایر فرهنگها طبیعت انسان را بسیار اجتماعی تر و معاشرتی تر میدانند. در چنین فرهنگ هائی بازنمو دهای لیبرال غربی از طبیعت انسان ًنسبتا غیر قابل فهم هستند. 08 پس ساختهای کلامی مخصوص فرهنگ و تاریخ خاصی هستند. برای گسترش این الگو، ساختهای کلامی میتوانند با یکدیگر و به صورت نظامهای بسیار پیچید ۀ بازنمودی ، یعنی گفتمان کامل بیان شوند. ً معمولا اصول یا i Thomas Hobbes
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2