ورای فرهنگ رقابت

169 بهائیان هرچند استعداد انسان را برای خودخواهی و خشونت قبول دارند اما معتقدند که انسان توانائی ذاتی برای همکاری و همیاری هم دارد. بهائیان ذات انسان را با عبارات طبیعت «پست» و طبیعت «متعالی» یا طبیعت «مادی» و طبیعت «روحانی» توصیف میکنند. 053 از نظر بهائیان ، اولی به مجموعۀ رفتارها و غرایز خودخواهانه و خشونت بار اشاره میکند و به عبارت دیگر، معادل وجود اقتصادی و سیاسی خودگستری i است که کانون ا کثر نظریههای اجتماعی معاصر غرب را تشکیل میدهد. این طبیعت پست یک مقولۀ اساسی در تفکر بهائی است . بهائیان ستمگری و بهره کشی از انسانهای دیگر را جلوههای فردی و جمعی این رفتارها و رویکردها میدانند. آنها به هیچ وجه از شیوع این جلوهها در حال و گذشتۀ جمعی بشر غافل نیستند . در واقع آنچه که به آنها انگیز ه میدهد تا وقت و نیروی لازم را در جهت اجرای راهبردهای خود در زمینۀ اصلاحات اجتماعی صرف کنند، تشخیص همین جلوهها ست. از سوی دیگر مفهوم طبیعت متعالی یا روحانی هم به همین اندازه در تفکر بهائی نقش اساسی دارد. بهائیان خاطرنشان میکنند که برای تودههای عظیم مردم جهان: این فكر كه ماهیت انسان دارای بُعد روحانی هم هست...حقیقتی است كه...نیازی به استدلال و اثبات ندارد . این واقعیتی است كه میتوان آنرا در قدیمترین اسناد تاریخی یافت و هزاران سال است كه ملاحظه می شود هر یك از ادیان عمدۀ عالم آنرا تعلیم دادهاند و نتایج پایدار آن در حقوق، صنایع مستظرفه، تلطیف آداب آمیزش و مراودۀ ملل، تاریخ بشر را غنی و پر مایه ساخته است . همانطور كه روی دادهایّ روزمرۀ جهان بطور مؤثّری نشان می دهد انگیز ههای دینی بنحوی از انحاء در زندگانی روزانۀ اغلب مردم جهان تأثیر میگذارد و شور و شوقی كه ایجاد مینماید خاموش نشدنی و بسیار قوی است. بنا بر این واضح است كه هر كوششی كه به منظور پیشرفت بشر معمول گردد باید موجب شود كه استعدادها و قابلیاتی را كه بالقوّه در همۀ مردم موجود و تا اینّ حد خلّاق است عملا بهّ منصۀ ظهور و بروز رساند. 154 ُ بعد معنوی ذات انسان را میتوان از نظر عملی سرچشمۀ همۀ خصوصیاتی دانست که از منفعت طلبی شخصی و تنگ نظرانه فراتر میروند. چنین خصوصیاتی شامل محبت، شفقت، مدارا، امانت ، شهامت، خضوع، همکاری و آمادگی برای فدا کاری در جهت خیر عموم یعنی شامل خصوصیات شهروندان روشن بینی میشود که میتوانند تمدن متحد جهانی را ایجاد کنند. 055 i Self-maximizing