ورای فرهنگ رقابت

116 گفتمان جدیدی که ایشان در باب روابط اجتماعی گشودهاند، روابط «قدرت روی» و «قدرت علیه» را به شکلی که در ربعهای سمت چپ شکل 4 مشخص شده به عنوان این که ًعمدتا بی کفایت و کهنه و فرسوده هستند، رد میکنند. آنها در عوض جانشین «تعاونی» یا «تلفیقی » را برای آن مطرح میسازند. هرچند اینِ گفتمان جانشین، هنوز در محدودۀ فرهنگ رقابت به حاشیه رانده شده است، اما نگاهی دیگر و مبنای نظری دیگری را برای جانشینی قواعد خصومتگرائی فراهم میسازد. بوم شناسی / محیط زیست بسیاری از بومشناسان و طرفداران محیط زیست نیز مانند بسیاری از طرفداران حقوق زنان و نظریه پردازان نظامها، انتقا دهای مختلفی از خصومتگرائی کردهاند که میتوان از آنها اصول فرهنگی جانشینی را برای خصومتگرائی استخراج نمود. این انتقا دهای زیست محیطی دو شکل مرتبط باهم به خود گرفتهاند. اول آن که علم بوم شناسی بینشهای ذهنی زیادی را فراهم میسازد، بینشهائی که در یک جهاننگری نوظهور زیست محیطی که ًعمدتا غیرخصمانه است ، گنجانده شدهاند. دوم، فعالیتهای زیست محیطی در رابطه با عدم کفایت روالها و نظامهای سیاسی حزبی بینشهای سیاسی متعدد و استواری را ایجاد کردهاند. در زیر، به نوبت ، به بررسی هر کدام از این دو دسته از بینشها خواهیم پرداخت . از نظرادراکی، بوم شناسی رابطۀ نزدیکی با نظریۀ عمومی نظامها که در بالا مورد بحث قرار گرفت، دارد. بوم شناسی هم از نظریۀ نظامها ریشه گرفته و هم به آن کمک کرده است . بر این اساس ، مفاهیم کلگرائی و وابستگی متقابل در بوم شناسی نیز مفاهیمی محوری هستند. اما بوم شناسی و نهضت محیط زیست حاصله از آن در مردمیکردن این بینشها از نظریۀ نظامها مؤثرتر بودهاند. در ربع آخر قرن بیستم کلگرائی و وابستگی متقابل به مفاهیمی محوری در یک جهاننگری نوظهور بومشناسانه یا در «یک آ گاهی زیست محیطی » بدل شدهاند که در حال تغییر نحوۀ تفکر و صحبت مردم نه تنها دربارۀ محیط طبیعی، بلکه دربارۀ محیط اجتماعی نیز هست. در این زمینه، بطور روزافزونی از کلگرائی و وابستگی متقابل به عنوان استعاراتی برای درک مستقیم جوامع انسانی استفاده میشود. استعارات «بوم شناسی اجتماعی » که از این مفاهیم ریشه میگیرند، توجه خود را به شبکههای پیچید ۀ وابستگی و تأثیر متقابل که مشخصۀ روابط بین افراد و گروههای جامعه است، معطوف میکنند. 50 در این شبکههای پیچید ۀ وابستگی متقابل، خصومتگرائی یک هنجار اجتماعی