ورای فرهنگ رقابت

111 نظریه پردازان نظامها گزینه های دیگری را برای خصومتگرائی هنجاری کهً معمولا مشخصۀ جوامع غربی است ، مشخص کرده اند. برای این که منطق این جایگزینها را بفهمیم ، بهتر است اول مروری بر تعدادی از فرضیات اساسی نظریۀ نظامها داشته باشیم. 36 فرض اساسی نظریۀ نظامها این است که انواع مختلف نظامهای پیچیده مانند نظامهای فیزیکی، زیستی، روانی، اجتماعی و مانند آن شباهتهای ساختاری و عملکردی بسیاری با یکدیگر دارند. مهمترین آنها خواص کلیت و وابستگی متقابل است . نظامهای پیچیده کلهائی یکپارچه و چیزی بیش از حاصل جمع اجزاء خود هستند. در اصطلاح نظامها، نظامهای پیچیده با خواص نوظهوری مشخص میشوند که در هیچ کدام از اجزای تشکیل دهندۀ آن به تنهائی وجود ندارند . بروز این خواص نوظهور به سبب وابستگی متقابل و درونی بین اجزاء یک نظام ممکن میشود که در شبکههای پیچید ۀ روابط آنها با یکدیگر وجود دارد و مشخصۀ آن مبادله و تأثیر متقابل است. در نظامهای پویا این خواص نوظهور شامل قابلیت خودتنظیمی ، تغییر و سازگاری از طریق پاسخ دادن به بازخوردهای مثبت یا منفی است . برخی از تغییرات و سازگاریها فزاینده، خطی و معین هستند، مانند تنظیم حرارت در بدن یک پستاندار یا جریان تدریجی سازگاری یک صیاد به تبعیت از شکارش. اما تغییرات دگرگون کننده و سازگاریهای تکاملی ً معمولا با سازگاریهای نا گهانی ، غیرخطی و اغلب بدون نظم مشخص میشوند، مانند دگرگونی و تبدیل یک مایع به گاز، تکامل یک گونۀ جدید یا انقلاب در یک نظام اجتماعی – سیاسی. نظامهای تکاملی از طریق این تغییرات مقطعی و غیرقابلپیشبینی و به کمک ایجاد نظامهای فرعی جدید و همچنین ایجاد روابط جدید بین نظامهای فرعی موجود و ایجاد روابط جدید بین نظام و محیط پیرامون یاَ َاب رنظامش، با شرایط متغیر سازگاری پیدا میکنند. از این نظر، نظریه پردازان نظامها بر آنند کهً معمولا شباهتهای مختلف غایت - شناختی i مشخصۀ نظامهای تکاملی هستند و این نظامهاً معمولا از سطوح کوچک و ا ز کمترین پویائی و از سطح پائین پیچیدگی سازمانی به سوی سطوح وسیعتر، پویائی بیشتر و سطوح فزایندهای از پیچیدگی سازمانی حرکت میکنند. این شباهتها را میتوان در رشد و شکلگیری تک تک موجودات زنده و همچنین در تکامل گونهها دید. آنها را در i teleological