عبدالبهاء و تولد انسان

یکی از مهمترین دشواریها و تناقضهای درونی تجدد غربی نیز دقیقاً به همین مطلب مربوط میگردد. یعنی بر خلاف گذشته که عامل اقتصادی، فعالیتهای اقتصادی و نهادهای اقتصادی فاقد اهمیت تلقی میگردید، در دنیای مدرن عکس این امر تحقق یافته است، یعنی اقتصاد به مهمترین ارزش جامعه ی نوین بدل شده است. به همین جهت است که مباحث اقتصادی بحث اصلی علمی، اجتماعی و سیاسی شده است، در حالی که در گذشته به عنوان ضرورتی نامطلوب از صحنه ی بحث و گفتار خارج میگردید. اما درست در همان زمان که اقتصاد به بزرگترین ارزش جامعه ی مدرن تبدیل شده است، ارتباط اقتصاد با حیطه ی اخلاق و ارزشها در هم شکسته شده و اقتصاد به عنوان پدیداری صرفاً مادّی و تکنیکی که تنها تنازع بقا و رقابت و خودخواهی در آن مشروع و طبیعی است، جلوه گر میشود. نتیجه ی این امر آن چیزی است که جامعه شناس توانای فرانسوی امیل دورکیم به آن رواج هرج و مرج و ناهنجاری اخلاقی میگوید. وقتی که مهمترین عامل زندگی انسانها از عرصه ی کنترل هنجارها و ارزشها خارج شود، جامعه به جنگلی بیرحم و بی احساس تبدیل میگردد. در آنجاست که ثروت نامحدود و فقر و درماندگی مفرط زم و ملزوم یکدیگر میگردند و در این کشمکش تنازع بقا، انحطاط انسان به حد ماده و طبیعت، امری طبیعی و عقلانی و عادلانه تلقی میگردد . باید توجه کرد که اهمیت این مسئله تا بدان حد است که بهاءاللّه در کتاب اقدس که هسته ی مرکزی آموزه های بهائی است به بحث مستقیم در مورد مفهوم آزادی میپردازد و تأکید مینماید که لیبرالیسم عنان گسیخته یا آزادی نامحدود شأن حیوانات است، چرا که رفتار آدمیان را به حد رفتاری تعیین شده توسط خواهشهای خودخواهانه و قانون تنازع بقا منحط مینماید و در نتیجه نه آزادی راستین، بلکه بردگی و اسارت را برای انسان به ارمغان می آورد. پس در خصوص انسان باید آزادی او با ارزشهای اخلاقی و روحانی همراه باشد و در چهارچوب مفهوم شرافت و تقدس انسان تعریف و تشخص بیابد . این بحث قبل از هر چیز بحث در مورد مفهوم لیبرالیسم افراطی غرب یعنی اصل تنازع بقا در حیطه ی اقتصاد است. بدین معنا که مکتب لیبرالیسم قرن هجدهم و نوزدهم از آزادی اقتصادی عنان گسیخته و نامحدود در چهارچوب رقابت بازار دفاع میکرد و چنین نوع آزادی افراطی، یعنی نظام سرمایه داری محض و عنان گسیخته را امری طبیعی و سودمند و عاد نه تلقی مینمود. انتقاد بهاءاللّه از این نظریه ی آزادی 35