عبدالبهاء و تولد انسان
دو اصلی که عبدالبهاء بر آن تکیه مینماید، نه تنها در تعارض با یکدیگر نیستند، بلکه لازم و ملزوم یکدیگرند و دو جنبه ی متفاوت یک اصل واحدند. درک وحدت این دو اصل، کلید فهم پیام عبدالبهاء است. پیش از بحث در باره ی این دو اصل، باید به این نکته نیز توجه نماییم که تأکید بر این دو اصل، یعنی نقد از تجدد و نقد از تدین، در عین حال تأکید بر اصل اتحاد شرق و غرب است. نقد از تجدد اساساً نقد از غرب است، چرا که فرهنگ غرب بیشتر با این جهان بینی تجدد و ماتریالیزم معرفی میگردد، در حالی که نقد از تدین اساساً نقد از شرق است، زیرا که عامل چیره ی فرهنگی در این منطقه سنت پرستی فرهنگی و دین محوری بوده است. در عین حال به عبارتی میتوان گفت که از نظری آمریکای شمالی سمبل اصل تجدد و ماده پرستی، و ایران سمبلی از تدین و حکومت مذهبی است. بدین جهت است که نقد عبدالبهاء هم از تجدد و هم از تدین در واقع نقدی است هم بر برخی جوانبِ جامعه آمریکای شمالی و هم بر برخی از جوانبِ جامعه ایران، در عین حال که این دو سرزمین هر دو دارای ویژگیهای بسیار خلاق و شکوهمندی هستند که باید با رهایی و آزادی از جنبه های ویرانگر خود، طلیعه دار صلح و اتحاد جهانی، یعنی اتحاد شرق و غرب بشوند. زم به تذکر نیست که تا چه حد این واقعیت که در صد سال قبل به هیچ وجه قابل احساس نبود هم اکنون به واقعیتی ملموس تبدیل از آنجاست که باید متوجه شد که سفر عبدالبهاء به غرب و خطابات وی در ۰ شده است سال قبل آن را خطاب به ٢٥ آن سرزمین دنباله و تکرار همان پیامی است که وی بیش از ایرانیان مطرح نمود. میتوان گفت که دو نوشته ی عمده ی عبدالبهاء خطاب به ایرانیان، میلادی و دومی ١٨٧٥ یکی رساله ی مدنیه و دیگری رساله ی سیاسیه که اولی در سال میلادی نگاشته شد، در واقع نوعی مسافرت روحانی عبدالبهاء به ایران را ١٨٩٣ در سال تشکیل میدهد. به خاطر استبداد دینی و سیاسی حاکم در ایران عبدالبهاء در تبعید از وطن خود امکان سفر به ایران را نداشت. اما با نگاشتن این دو اثر (و بسیاری آثار دیگر) اگر چه نه پیکر عبدالبهاء، اما روح وی با پیامش خطاب به ایران عزیز، وطنی که با دل و ۰ جان عاشقش بود، سفر نمود بحث رساله ی مدنیه، بحث در باره ی رابطه ی تجدد و تدین است. این مطلبی است که در سرتاسر تاریخ جدید ایران سؤال اصلی و مرکزی فرهنگ سیاسی و روشنفکری در این مورد معمولاً سه نظریه در کشمکش با یکدیگر بوده اند ما بوده است : 10
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2